نیروگاهها حمایت نشوند، خاموشی قابل پیشبینی است

«رضا ریاحی» مدیرعامل شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج، یکی از مجموعه نیروگاههای شرکت ماهتاب گستر، در گفتگو با خبرنگار اقتصادی حیات؛ گفت: گروه ماهتاب گستر یکی از مجموعههای بزرگ سرمایهگذاری در زمینه نیروگاههای خصوصی کشور است که در حال حاضر تعدادی نیروگاه حرارتی در سراسر کشور را در دست بهرهبرداری دارد.
ریاحی بیان کرد: شرکت ماهتاب گستر علاوه بر نیرو در صنعت نفت و گاز نیز فعالیت دارد که میتوان گفت بعد از «مپنا» یکی از بزرگترین سرمایهگذاران بخش خصوصی در زمینه نیروگاهی است.
وی در ادامه با اشاره به مشکلات موجود در صنعت تولید برق کشور گفت: سرمایهگذاری در صنعت برق به دلیل عدم پرداخت به موقع هزینهها از سوی وزارت نیرو و از سوی دیگر غیرواقعی بودن این پرداختها با مشکلات اساسی رو به رو است.
این فعال صنعت نیروگاهی اظهار داشت: تعرفه برق در کشور ما پایین است و وزارت نیرو از درآمد کافی در این حوزه برخوردار نیست تا بتواند سرمایهگذاری مناسبی را در بخش های تولید، انتقال و توزیع انجام دهد. همین موضوع باعث شده تا سرمایهگذاران با مشکلات بسیاری در بازپرداخت بدهیهای خود به بانکها روبرو شوند.
وی در پاسخ به این سوال که نحوه حمایت از فعالیتهای نیروگاهی در سطح دنیا چگونه است، بیان کرد: در عرف جهانی بخش بزرگی از سرمایه راهاندازی نیروگاه توسط بانکها و بخش دیگر آن توسط بخش خصوصی تامین میشود. بر اساس زمانبندیهای تعریف شده در یک بازه زمانی 6 ساله سرمایه سرمایهگذار با سود مشخص میبایست بازگشت داده شود.
ریاحی در ادامه تصریح کرد: در چنین شرایطی اگر قیمت واقعی در مبالغ پرداخت شده از سوی وزارت نیرو لحاظ نشود و پول در زمان مناسب خود به مجموعه تزریق نشود، نمیتوان نیازهای نیروگاهها را تامین کرد. در چنین شرایطی طبیعتا سرمایهگذار با مشکلات مالی زیادی بابت تامین هزینههای خود روبرو خواهد شد.
مدیرعامل شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج، عنوان کرد: متاسفانه نیروگاههای بخش خصوصی در سالهای اخیر با مشکل کمبود منابع مالی روبرو شدهاند. قراردادهایی که با سرمایهگذاران در بخش تولید بسته شده به صورت ریالی است در حالی که تسهیلات ارائه شده از سوی صندوق توسعه ملی به نیروگاه ها ارز است. برای اینکه نیروگاه ها با افزایش نرخ ارز دچار مشکل نشوند و درآمد سرمایهگذار بتواند کفاف بازپرداخت بدهی ارزی را بدهد، نیاز است تا ناترازی بین ریال و ارز دریافتی از سوی وزارت نیرو جبران شود.
این فعال حوزه نیروگاهی بیان کرد: بر اساس مصوبه هیئت دولت ارز اختصاص یافته به سرمایهگذار می بایست بر اساس نرخ رسمی و نه قیمت بازار باشد. همچنین سرمایه گذار می بایست به صورت اقساطی اقدام به بازپرداخت ارز دریافتی خود به به صندوق توسعه ملی کند. متاسفانه با وجود این مصوبه هنوز این امر محقق نشد و سرمایهگذاران حوزه نیروگاهی ناگزیر به تامین ارز با نرخ بالاتر روی آورده اند. درآمدهای حاصل از فروش انرژی به صورت ریالی محاسبه می شود و همین موضوع باعث می شود تا نیروگاه ها توانایی جبران هزینه های سنگین ارزی را نداشته باشند.
مدیرعامل شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج در ادمه با اشاره به دیگر مشکلات نیروگاهها اظهار کرد: متاسفانه درآمد ریالی نیروگاه ها از سوی وزارت نیرو به موقع پرداخت نمی شود که همین موضوع باعث شد سرمایهگذار نتواند افزایش نرخ ارز را به موقع پوشش دهد. به عنوان مثال یک صورت وضعیت که در فروردین ماه با نرخ ارز 4 هزار تومان پرداخت میشد، به علت عدم پرداخت هزینهها از سوی وزات نیرو ده ماه بعد با دلار 12 هزار تومانی پرداخت شد. در چنین شرایطی سرمایه گذار نمی تواند هزینه های خود را تامین و اختلاف بین ارز و ریال را پر کند.
ریاحی با اشاره به اینکه این مشکلات خاص یک نیروگاه نیست، گفت: نیروگاهای متعددی در سالیان قبل از صندوق توسعه ملی با هدف تامین انرژی کشور وام دریافت کردهاند که عموما با مشکل عدم دریافت، دریافت بیموقع و یا دریافت با مبلغ غیرواقعی از سوی وزارت نیرو روبرو شدند. با این چشمانداز اگر چارهای اندیشیده نشود، سایر نیروگاهها نیز با مشکلات مشابهی روبرو خواهند شد که این گره بزرگی در مسیر فعالیت صنعت نیروگاهی و انرژی کشور است.
مدیرعامل شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج در ادامه با اشاره به تاثیر ایجاد تاخیر در پرداخت مبلغ انرژی خریداری شده از نیروگاهها از سوی دولت بیان کرد: وظیفه ملی و میهنی ما این است تا در راستای تامین برق مورد نیاز کشور فعالیت کنیم و تا حد توان نیروگاهها را سرپا نگاه داریم.
وی گفت: باید تلاش کرد تا خاموشی به مردم تحمیل نشود، نیروگاهها حداکثر تلاش خود را در این جهت انجام دادهاند؛ اما در صورت عدم تامین مالی لازم، این تلاش همیشه نمیتواند دوام داشته باشد.
مدیر عامل نیروگاه کهنوج تصریح کرد: بر اساس استاندارد، نیروگاهها بعد از میزان کارکردی مشخص می بایست متوقف شوند تا تعمیرات اساسی روی آنها صورت گیرد. در غیر این صورت ممکن است حوادث خطرناکی اتفاق افتاده و کل نیروگاه دچار آسیب جدی شود. متاسفانه در حال حاضر به دلیل مشکلات مربوط به نقدینگی و عدم پرداخت به موقع برق خریداری شده از سوی وزارت نیرو، تامین مالی لازم برای تعمیرات صورت نمی گیرد و همین موضوع باعث شده تا، بخشی از نیروگاه «رود شور» متوقف مانده و عملا فعالیتی در آن صورت نگیرد.
ریاحی با اشاره به وعده وزارت نیرو برای تامین منابع مالی برای انجام تعمیرات اساسی نیروگاه، اظهار کرد: امیدواریم که منابع لازم از سوی وزارت نیرو برای تعمیر، بهروز رسانی و راهاندازی بخش متوقف شده نیروگاه «رودشور» فراهم شود.
وی با بیان اینکه عمده پیگیریهای نیروگاهها برای دریافت مطالبات مالی از طریق وزارت نیرو انجام میگیرد، بیان کرد: یکی از بزرگترین معضلات نیروگاهها انحصاری بودن بازار انرژی است. برخی کالاهای عرضه شده در جامعه متناسب با شرایط تورم و مسائل اقتصادی تغییر قیمت را تجربه می کنند اما برق یک کالای استراتژیک است که تحت قانونگذاری دولت قرار دارد. در صورت نبود حمایت مالی نیروگاه ها با مشکلات عدیدهای روبرو خواهند شد. ادامه این روند زمینه ساز عدم تولید مناسب برق و در نهایت ایجاد خاموشی در سطح کشور خواهد شد.
مدیرعامل شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج، در پایان اذعان داشت: احداث نیروگاه گازی نیازمند حداقل سه سال زمان است. اگر از فرصتهای موجود برای رفع مشکلات نیروگاهها استفاده نشده و سرمایهگذاری به موقع صورت نگیرد باید چشم انتظار بروز مشکلات جدی در صنعت تولید برق بود. بروز مشکل در نیروگاه ها یعنی کاهش تولید نیرو و عدم سرویس دهی کافی و به موقع به مردم. رسیدن به چنین مرحله ای باعث می شود تا حتی در صورت تزریق پول به نیروگاه ها از سوی وزارت نیرو باید چشم انتظار تحمیل خاموشی چند ساله به کشور بود.
رضا ریاحی
منبع: پایگاه خبری حیات